Jak pomóc dziecku w nauce matematyki

Matematyka to przedmiot, którego nauka może przyczyniać się do niepowodzeń. Szczególne trudności mogą mieć uczniowie z dysleksją rozwojową. Do generowania błędnych wyników może prowadzić nieczytelny lub mało precyzyjny zapis, przestawienie kolejności lub pomylenie cyfr lub niewłaściwe zastosowanie nawiasów. Pomimo, iż uczeń rozumie treści przewidziane w programie nauczania, powyższe błędy mogą powodować otrzymywanie negatywnych ocen. Jak pomóc dziecku w uczeniu się matematyki? Co zrobić, aby dziecko chętnie uczyło się tego przedmiotu? Istnieje wiele sposobów, aby wesprzeć dziecko w nabywaniu umiejętności matematycznych.

Nie należy lekceważyć trudności, jakich dziecko doświadcza w uczeniu się tego przedmiotu. Jeśli niepowodzenia nie zostaną zauważone, będą nawarstwiać się, a z upływem czasu dziecko może zupełnie stracić motywację do nauki. Aby pomóc dziecku należy przede wszystkim rozpoznać przyczyny, które uniemożliwiają rozumienie treści i zadań.

Bardzo ważne jest, aby praca była systematyczna – nauka matematyki zobowiązuje do nieustannego treningu przyswajanych treści. Należy monitorować postępy dziecka w uczeniu się. W nauce matematyki poznane treści pozostają w związku z kolejnymi.

Warto wdrażać dziecko do starannego i precyzyjnego zapisu cyfr i działań. Pomocne mogą być ćwiczenia starannego i dokładnego zapisu kaligraficznego – np. można powiększyć kartkę o wyraźnych kratkach, tak aby w każdą kratkę możliwe było wpisanie cyfry i znaku matematycznego. W przypadku nasilonej dysgrafii, warto samodzielnie wykonać w podobny sposób cały zeszyt do matematyki.

Skutecznym sposobem jest systematyczne sprawdzanie zeszytów. Warto zaznaczać na marginesie ołówkiem miejsca, gdzie pojawił się błąd (np. wynikający z niestarannego zapisu). Monitorowanie notatek umożliwi rodzicom sprawdzenie czy dziecko zrozumiało omawiane treści.

Bardzo ważne jest, aby zadbać o równowagę emocjonalną. Spokojna i miła atmosfera sprzyja wyjaśnianiu wszelkich niepewności dziecka. Podczas przerw w nauce czy odrabianiu prac domowych warto stosować ćwiczenia relaksacyjne oraz usprawniające koncentrację uwagi. Nie należy okazywać zniecierpliwienia ani oskarżania dziecka o lenistwo.

Bardzo pomocne jest powracanie do źródeł – ciągłe ćwiczenie tabliczki mnożenia oraz pamięciowego operowania liczbami (dodawanie, odejmowanie, dzielenie, potęgowanie, pierwiastkowanie). Warto wspierać się sprawdzonymi sposobami, np. paluszkowa tabliczka mnożenia. Podczas codziennych sytuacji (np. spacer, postój w korku itp.) warto wykonywać działania matematyczne, najlepiej w formie zabawy, zagadek czy łamigłówek.

Podczas nauki matematyki sprawdza się włączenie wielu kanałów poznania – np. przygotowywanie plansz z wzorami czy metodami działań, które można zamieścić w widocznym miejscu w pokoju i na bieżąco utrwalać poznawane treści. Skutecznym sposobem są kolorowe zapisy w zeszycie (zwłaszcza w ustalony sposób – określone znaki czy rodzaj nawiasów). Należy korzystać z programów komputerowych do nauki matematyki. Bardzo pomocne mogą okazać się techniki pamięciowe – np. przyporządkowanie układu dłoni pomoże zapamiętać kierunek znaku < i >. Bardzo pomocne może być odczytywanie zadań z treścią na głos oraz graficzne rozpisywanie informacji w nich zawartych. Podczas rozwiązywania zadania tekstowych warto odnosić się do codziennych sytuacji.

Warto zadbać o różnorodność – np. ćwiczyć alfabet grecki (większość liter wykorzystywana jest w matematyce) czy wykonywać różnego rodzaju diagramy – słupkowe, kołowe, wykresy czy tabele. Można wspomagać dziecko w nauce matematyki używając opowiadań, rymowanek, wierszy, piosenek ilustrujących pojęcia matematyczne i wspomagających zapamiętywanie.

Zachęcać dziecko do gier edukacyjnych – wyzwalają dużo napięcia i wymagają wysiłku intelektualnego. Należy odpowiednio dobrać grę, aby nie była zbyt trudna (dziecko powinno mieć realną szansę na wygraną). Logiczne i strategiczne myślenie, przydaje się w nauce matematyki.

Należy stopniować trudność zadań – zawsze zaczynać od zadań najłatwiejszych, aby nie zniechęcić dziecka.

Rodzice powinni uwierzyć, że każdemu dziecku można pomóc. Nie należy zniechęcać się niepowodzeniami, rezultaty mogą być widoczne po jakimś czasie. Należy wspomagać dziecko w wytrwałej pracy. Warto odnotowywać w kalendarzu każdy najmniejszy sukces, dobrą ocenę czy pochwałę nauczyciela matematyki. Stanowi to dobry powód do gratyfikacji.

Bibliografia:

M. Bogdanowicz, A. Adryjanek, M. Rożyńska „Uczeń z dysleksją w domu. Poradnik nie tylko dla rodziców.”, wyd. OPERON, Gdynia 2011

Opracowano na podstawie wyżej wymienionej publikacji.

Iwona Murawska

terapeuta pedagogiczny